Is downloaden via Usenet legaal?

This post is also available in: English (Engels)

Het gebruik van Usenet is compleet legaal. Je kunt Usenet vergelijken met het internet. Het is een gedecentraliseerd netwerk waarin gebruikers met elkaar kunnen communiceren en informatie kunnen delen in zogeheten nieuwsgroepen. In deze nieuwsgroepen kunnen leden discussiëren over allerhanden onderwerpen, die onderverdeeld zijn onder acht hiërachiën (de ‘Big 8’).

Naast deze hiërarchiën is er de alt.*-hiërarchie: een verzameling voor alles wat niet onder één van de andere hiërarchiën valt. De bekendste is de alt.binaries.*, omdat hierin niet alleen tekst maar ook binaries mogen worden gepost, zoals video’s, muziek en foto’s. Alt.binaries.* is het gedeelte van Usenet waar onwetmatig handelen het meeste voorkomt, omdat bijvoorbeeld films en muziek worden gedeeld door uploaders die niet over het auteursrecht van de bestanden beschikken.

Je kunt zodoende zeggen dat het gebruik van Usenet legaal is, maar dat niet iedereen op Usenet legaal handelt.

Illegaal handelen

En wanneer handel je dan illegaal op Usenet? Het abonneren op nieuwsgroepen en lezen en reageren op posts is absoluut legaal, zolang er geen lasterlijke content wordt gepost of mensenrechten worden geschonden. In de meeste gevallen is ook het downloaden van content wettelijk toegestaan, als het maar video- en geluidsbestanden, programma’s of andere bestanden zijn die onbeperkt toegankelijk zijn en waar geen auteursrecht op rust.

Het auteursrecht houdt in dat de maker van een werk het exclusieve recht heeft om dit openbaar te maken en de verveelvoudigen. Zodoende is het wettelijk verboden om het werk van iemand anders te uploaden op en te downloaden van Usenet. Echter, als je bestanden wil delen waarvan jij over het auteursrecht beschikt – oftewel: die je zelf gemaakt hebt – is dat geheel wetmatig.

Downloadboetes

In Nederland werd lange tijd niet opgetreden tegen illegaal downloaden. De laatste jaren is de wetgeving omtrent (illegaal) downloaden steeds meer aangescherpt. Voor 2014 werd illegaal downloaden van een film of cd gezien als het maken van een soort kopie voor ‘thuisgebruik’, wat volgens de Nederlandse wet niet strafbaar is. Een besluit van het Europese Hof bracht verandering in deze situatie.

Het Europese Hof besloot in 2014 dat er een duidelijk onderscheid gemaakt moet worden tussen legaal en illegaal downloaden, omdat de legale verkopen van films en muziek enorm terugliepen onder invloed van illegaal downloaden. Als gevolg van dit Europese besluit is het downloaden van films en muziek volgens de Nederlandse Auteurswet sindsdien verboden en dus strafbaar.

Vanaf het najaar van 2017 is filmdistributeur Dutch Filmworks mensen aan het opsporen die op illegale wijze films downloaden, waarvan het bedrijf de rechten in handen heeft. Wie wordt betrapt op illegaal downoaden, kan een schikkingsvoorstel verwachten dat waarschijnlijk in de honderden euro’s loopt. Mensen die downloaden via een VPN-verbinding blijven buiten schot.